Ethylene glycol

1. Etylen glycol là gì?

Ethylene glycol là một hợp chất hữu cơ có công thức hóa học là (CH₂OH)2 hay C2H6O2, còn có tên gọi khác là 1,2-Ethanediol, Ethylene alcohol, Hypodicarbonous acid, 1,2-Dihydroxyethane.

Đây là một chất lỏng không màu, không mùi, dạng sirô và có vị ngọt.

Chúng cũng có thể tồn tại trong không khí ở dưới dạng hơi để làm nguyên liệu thô trong sản xuất sợi polyester, vai trò trong công thức để chống ăn mòn. 

2. Đặc điểm, tính chất nổi bật của Etylen glycol

Sau đây là những đặc điểm, tính chất nổi bật của hợp chất hữu cơ này: 

• Là chất dễ bay hơi, một chất lỏng không màu, không mùi, tan trong nước cũng như tan trong hầu hết các dung môi hữu cơ khác. 
• Khối lượng riêng: 1,1132 g/cm3.
• Điểm nóng chảy: −12,9 °C (260,2 K; 8,8 °F).
• Điểm sôi: 197,3 °C (470,4 K; 387,1 °F).
• Áp suất hơi: 0,06 mmHg (20 °C).
• Độ nhớt 1,61 × 10−2 N*s/m2.

3. Điều chế Etylen glycol như thế nào? 

Hiện nay, để điều chế cũng như sản xuất Etylen glycol cần thực hiện theo một số cách phổ biến như sau: 

3.1 Thủy phân Etylen oxit

Thủy phân Etylen oxit là một phương pháp đang được sử dụng phổ biến và rộng rãi trong ngành công nghiệp hiện nay giúp sản xuất Etylen glycol.

Tuy nhiên, với phương pháp điều chế này, độ chuyển hóa của Etylen oxit thường không cao. Chính vì vậy, để giúp tạo ra Etylen glycol, người ta sẽ cần dùng một lượng lớn Etylen oxit, do đó mà cách này bạn cũng nên cân nhắc để thực hiện.

3.2 Oxi hóa trực tiếp etilen

Với cách oxi hóa trực tiếp etilen sẽ giúp đem lại hiệu suất khá cao so với cách thủy phân được chia sẻ trên Etylen oxit. Tuy nhiên, bạn cần lưu ý phản ứng này sẽ cần chất xúc tác là hỗn hợp PdCl2, LiCl và NaNO3 mới đem lại kết quả. 

4. Những ứng dụng quan trọng của Etylen glycol

Sau đây là tổng hợp những ứng dụng quan trọng đến từ hợp chất này, khiến chúng được sử dụng rộng rãi trong cuộc sống hiện này: 

4.1 Etylen glycol - Ứng dụng làm dung môi

• Hóa chất tinh khiết Etylen glycol được dùng trong các công thức chống đông, chiếm tỉ lệ đến 50%
• Etylen glicol là một nguyên liệu thô trong sản xuất polyeste: polyethylene terephthalate (PET) chiếm đến 40%

4.2 Etylen glycol - Phương tiện để truyền nhiệt 

• Etylen glicol được ứng dụng phổ biến trong lĩnh vực sản xuất ô tô, giúp truyền nhiệt đối lưu và làm mát máy bằng chất lỏng.
• Chúng còn được dùng trong các hệ thống điều hòa không khí lạnh hoặc trong các hệ thống phải làm mát dưới nhiệt độ đông của nước.
• Etylen glicol còn là chất lỏng vận chuyển nhiệt thông qua việc sử dụng máy bơm địa nhiệt.

4.3 Etylen glicol - Làm chất chống đông

• Etylen glicol là chất giúp phá vỡ liên kết hydro khi hòa tan trong nước.
• Chúng như là một thành phần của các hỗn hợp đông lạnh vì có khả năng chống ăn mòn, giúp bảo quản các mô và mô sinh học ở nhiệt độ thấp.

4.4 Là hợp chất tiền chất cho polyme

Trong ngành sản xuất nhựa, Etylen glicol là tiền thân quan trọng cho nhựa và sợi polyester, được dùng làm chai nhựa cho nước giải khát.

4.5 Etylen glicol - Là chất khử nước

Trong ngành công nghiệp khí đốt tự nhiên, Etylen glicol được sử dụng để loại bỏ hơi nước từ khí tự nhiên trước khi gia công.

4.6 Etylen glicol - Chất làm khô hữu ích

Etylen glycol giúp ức chế sự hình thành clathrates khí tự nhiên (hydrat) trong các ống dẫn đa dải dài truyền khí tự nhiên từ các cánh đồng khí từ xa đến các cơ sở chế biến khí. 

5. Etylen glycol có nguy hiểm không?

Etylen glycol có độc không? Có nguy hiểm đến cơ thể không? Đều là những thắc mắc rất hay gặp của nhiều người. Sau đây là những thông tin quan trọng bạn nên lưu ý khi sử dụng với chúng: 

5.1 Etylen glycol tiếp xúc với cơ thể qua đâu? 

Thông thường, chúng ta hay tiếp xúc với Etylen glycol qua thành phần chất chống đông, nhiếp ảnh, sơn latex, chất làm nguội, hoặc dầu phanh.

Hoặc cũng có thể tiếp xúc trực tiếp hoặc gián tiếp qua các loại mỹ phẩm, thuốc có chứa ethylene glycol. 

Chính vì vậy, nếu như bạn làm việc tại những cơ sở sau cần hết sức lưu ý vì sẽ rất dễ bị nhiễm Etylen glycol:

• Tại các cơ sở sản xuất chất chống đông, dầu phanh, chất làm nguội, giấy bóng kính, mực, bút bi, sợi polyester, nhựa, sơn mài, các loại sáp nhân tạo, mỹ phẩm, dược phẩm, hoặc thuốc nổ an toàn...
• Tại các nơi sản xuất bao bì thực phẩm và kinh doanh vận tải, máy điều hòa không khí, tại sân bay, trong một cửa hàng sửa chữa xe hoặc boang tàu.

5.2 Ngộ độc Etylen glycol là gì? 

Ngộ độc Etylen glycol là cơ thể bị ngộ độc do uống phải chúng một cách vô ý hay cố ý.

Khi bị ngộ độc, cơ thể sẽ phân giải loại chất này, chúng sẽ bị tách thành axit glycolic và axit oxalic gây ra phần lớn độc tính. Chẩn đoán có thể bị nghi ngờ khi nhìn thấy tinh thể canxi oxalat trong nước tiểu hoặc khi nhiễm toan hoặc tăng khoảng cách osmol trong máu. 

Chẩn đoán có thể được xác minh bằng cách đo nồng độ Etylen glycol trong máu để đưa ra một kết quả chính xác. 

5.3 Những biểu hiện khi bị nhiễm độc Etylen glycol

Nếu tiếp xúc với lượng thấp: Cơ thể cảm thấy bị buồn nôn, ói mửa, yếu, có máu hoặc không có nước tiểu. Bị thở nhanh, hạ thân nhiệt, liệt mặt, hoa mắt, môi có màu xanh. Huyết áp thấp hoặc cao, nhịp tim nhanh, nhức đầu, nói lắp, mất phương hướng, có cảm giác say rượu, bị kích thích da, mắt, mũi cũng như tại cổ họng.

Triệu chứng bị ngộ độc: 

• Triệu chứng ban đầu cần phải hết sức lưu ý là cơ thể bị nhiễm độc, nôn mửa và đau bụng.
• Trong giai đoạn sau, sẽ thấy những biểu hiện như giảm mức độ ý thức, đau đầu và co giật.
• Kết quả lâu dài: Người bệnh có thể bị bệnh suy thận và tổn thương não. Trường hợp nghiêm trọng hơn hết có thể gây ra tình trạng bị tử vong nếu sau khi uống dù chỉ một lượng nhỏ mà thôi. 

5.4 Khi nhiễm độc etylen glycol phải điều trị ra sao? 

Cần phải điều trị bệnh ngay lập tức sau khi phát hiện ra những biểu hiện ban đầu nhiễm độc. 

Điều trị bao gồm:

• Cân bằng người bệnh.
• Tiếp theo sử dụng thuốc giải độc: Thuốc giải độc được ưu tiên là fomepizole với ethanol được sử dụng nếu không có sẵn.
• Thẩm tách máu: Sẽ được triển khai và sử dụng ở những nơi có tổn thương nội tạng hoặc mức độ nhiễm toan cao.
• Hoặc bạn cũng có thể tìm đến các phương pháp điều trị khác có thể bao gồm natri bicarbonat, thiamine và magiê.